از اسراری که سفارش شده که سوره توحید را زیاد بخوانید، مخصوصاً در نماز، در نافله‌ها، شما می‌بینید شبهای ماه رمضان یکی از سوره‌هایی که خیلی توصیه شده همین سوره توحید است، این همه این سوره به این مختصری را انسان می‌خواند اما نمی‌فهمیم یعنی چه؟ آن یهودی قبول کرد و گفت یک سؤال دیگر هم دارم این را عرض کنیم تمام شود؛ البته این هم فهمش مشکل است و من فقط می‌خوانم، به پیامبر عرض کرد اینکه می‌گوئی خدا واحد است و شبیه ندارد من شبیهش را برای شما درست می‌کنم، پیامبر فرمود شبیهش چیست؟ گفت الانسان، ما می‌گوئیم الله واحدٌ و الانسان واحدٌ، ألیس الله واحداً و الانسان واحدٌ، فوحدانیته با وحدانیت انسان شبیه هم است. پیامبر فرمود الله واحدٌ واحدیّ المعنا و الانسان واحدٌ ثنوی المعنی، خدا واحد است منتهی واحدیّ المعناست، یعنی یک معنایی است که فقط یصدق بر خدا، انسان واحد است اما در معنایش ثنویه وجود دارد می‌گوئیم چرا؟ بعد فرمود جسم و عرض و بدن و روح، انسان معنایش یعنی موجودی که مرکب از جسم و عرض است، خدا یعنی موجودی که واحدی المعناست یعنی ترکب در او نیست، بعد فرمود إنما التشبیه فی المعانی لا غیر، تشبیه فقط در همین، حالا مراد در معانی در اینجا یعنی لفظ است و مفاهیم، در همین جهت که این لفظ بر هر دو صدق کند، مثل لفظ موجودٌ.^[3]

ما یک مقدار در این مطلب فکر کنیم ما وحده من کیفَه مطلق کیف را از خدای تبارک و تعالی دور کنیم، خدا خوشش می‌آید  یا بدش می‌آید، در اقسام کیفیات غضب را هم مطرح کرد، در قرآن مواردی داریم که خدای تبارک و تعالی غضب را به خودش نسبت داده، اینها را چطور باید حل کرد؟ اینها نکاتی است که یک جلسه دیگر عرض می‌کنم.