در قیامت علاوه بر هزاران شاهد و اینکه اعضا و جوارح ما و ... علیه ما شهادت می‌دهند، خود وجود مبارک پیامبر(ص) و ائمه معصومین(ع) هم شهادت می‌دهند

۲۱ آبان ۱۳۹۸

۱۳:۱۲

۲,۴۰۴

خلاصه خبر :
بیانات حضرت آیت الله فاضل لنکرانی(دامت برکاته) به مناسبت میلاد پیامبر اکرم(ص) در درس خارج فقه
آخرین رویداد ها

بسم الله الرّحمن الرّحيم
الحمدلله رب العالمين و صلى الله على سيدنا محمد و آله الطاهرين

در این ایام که مصادف با ولادت پیامبر اکرم(ص) و امام صادق(علیه السلام) می‌‌باشد، مناسب است مقداری پیرامون آیه 41 سوره مبارکه نساء که می‌فرماید: «فَكَيْفَ إِذا جِئْنا مِنْ كُلِّ أُمَّةٍ بِشَهِيدٍ وَ جِئْنا بِكَ عَلى‌ هؤُلاءِ شَهِيداً» تأمل کنیم.

در آیات قبل درباره مجازات افراد ظالم، فاسق و بدکار خدای تبارک و تعالی آیاتی را ذکر فرمودند و در این آیه با اشاره به مسئله شهود در روز قیامت می‌فرماید در قیامت برای اعمال انسان شاهدانی وجود دارد. اولین شاهد خود خدای تبارک و تعالی است.

امیرالمؤمنین(علیه السلام) می‌فرمایند «اِتَّقُوا مَعَاصِيَ اللهِ فِي الْخَلَوَاتِ فَإِنَّ الشَّاهِدَ هُوَ الْحَاكِمُ»، وقتی خلوتی پیدا می‌کنید در آن خلوت از معصیت خدا پرهیز کنید. چرا؟‌ برای اینکه حاکم محکمه همان شاهد است، فرق محکمه قیامت با محکمه دنیا این است که در محکمه دنیا حاکم خودش شاهد بر عمل نبوده اما در قیامت حاکم خودش شاهد می‌باشد و این مسئله خیلی مهمی است که ما باید به آن توجه کنیم.

در درجه اول شاهد بر اعمال ما خداست در درجات بعد اعضا و جوارح، ملائکه الهی، زمینی که انسان در آن خدای ناکرده معصیتی را انجام داده قرار دارند.

حال آنچه محل بحث ماست اینست که پیامبران هر امتی شاهد بر اعمال امت خود هستند و کارنامه اعمال آنها نزد او ثابت است. «فَكَيْفَ إِذا جِئْنا مِنْ كُلِّ أُمَّةٍ بِشَهِيدٍ».

آنگاه نسبت به پیامبر(ص) می‌فرماید «وَ جِئْنا بِكَ عَلى‌ هؤُلاءِ شَهِيداً»، در اینکه هؤلاء اینجا به چه اشاره دارد دو احتمال وجود دارد؛ یکی اینکه مورد اشاره امت اسلامی باشد یعنی همین امت آخر الزمان، بنابر این احتمال معنای آیه چنین می‌شود همان‌طور که انبیاء گذشته هر کدام شاهد بر اعمال امت خودشان بودند پیامبر ما هم شاهد بر اعمال امت خودش هست، اینکه الآن هم پیامبر شاهد بر اعمال من و شما است مطلب بسیار مهمی است چون همه ما مفتخریم که جزء امت پیامبر آخر الزمان هستیم و باید بدانیم که او شاهد بر اعمال ما است. و می‌بیند هر یک از اقشار مسلمانان چه اعمالی انجام می‌دهند؟

احتمال دوم این است که مورد اشاره انبیاء گذشته باشند. در این صورت معنای آیه چنین می‌شود. «فَكَيْفَ إِذا جِئْنا مِنْ كُلِّ أُمَّةٍ بِشَهِيدٍ» ما در قیامت برای هر امتی شاهدی می‌آوریم که او بر اعمال آنها شهادت می‌دهد «وَ جِئْنا بِكَ عَلى‌ هؤُلاءِ شهیداً» و تو را نیز شاهد بر انبیاء گذشته می‌‌آوریم. مقام پیامبر اکرم چنان عظمتی دارد که شاهد اعمال انبیاء گذشته است و اینکه آنها رسالت خود را درست انجام دادند یا نه؟

در آیه 143 سوره بقره که آیه معروفی هم هست خداوند می‌فرماید: «وَكَذَلِكَ جَعَلْنَاكُمْ أُمَّةً وَسَطًا لِتَكُونُوا شُهَدَاءَ عَلَى النَّاسِ وَيَكُونَ الرَّسُولُ عَلَيْكُمْ شَهِيدًا» این آیه سه گروه را مطرح می‌کند.

الف: مخاطبین آیه که خداوند آنان را امت وسط قرار داده است «وَكَذَلِكَ جَعَلْنَاكُمْ أُمَّةً وَسَطًا».

ب: مردم که این امت وسط شاهدان بر اعمال آنها می‌باشند «لِتَكونوا شُهَداءَ عَلَى النّاسِ».

ج: پیامبر اکرم(ص) «وَيَكُونَ الرَّسُولُ عَلَيْكُمْ شَهِيدًا». یعنی بین مردم و رسول(ص) گروه دیگری هستند که عنوان امت وسط را دارند. حال آن گروه چه کسانی هستند؟ کسانی که شاهد بر اعمال مردم هستند و پیامبر هم شاهد اعمال آنهاست.

البته آیات دیگری هم هست مثل «يَا أَيُّهَا النَّبِيُّ إِنَّا أَرْسَلْناكَ شَاهِداً وَ مُبَشِّراً وَ نَذِيراً»، در اینکه پیامبر شاهد اعمال همه امت است بحثی نداریم، ولی قبل از شهود نسبت به اعمال امت، پیامبر شاهد بر یک گروهی است که این گروه خود شاهد بر اعمال مردم هستند. براساس این آیه، آن گروه؛ ائمه معصومین(علیهم السلام) هستند و غیر از ائمه معصومین(ع) گروه دیگری وجود ندارند که بتوانند شاهد بر اعمال مردم باشند.

لذا اگر کسی بپرسد از کجای قرآن، مسئله امامت استفاده می‌شود؟ خواهیم گفت از این آیه بدون نیاز به ضمیمه کردن روایتی.

توضیح مطلب آنکه این آیه سه گروه را نام می‌برد: پیامبر، مردم و کسانی که شاهد بر مردم هستند و پیامبر هم شاهد بر آنها است.

اینها که می‌خواهند شاهد بر مردم باشند باید اطلاع از همه اعمال آنها داشته باشند، یعنی باید شخصیت‌هایی باشند دارای یک وجود نورانی، و با این وجود نورانی، خوب و بد اعمال مردم را ببینند و شاهد باشند، و این خوب و بد اعمال مردم هم در مقام آنها هیچ تغییری ایجاد نمی‌کند.

آدم‌های ضعیف النفسی وجود دارند که وقتی ببینند کسی کار بدی انجام می‌دهد این را سرایت می‌دهند به دین و خدا و پیغمبر و ... همه اینها را به هم مرتبط می‌کنند، ولی آنها این چنین نیستند. کسی که می‌خواهد شاهد بر اعمال مردم باشد باید شخصیتی باشد که علمش، مقامش، نفسش، نورانیّتش، عصمتش را داشته باشد و آن فقط ائمه معصومین(علیهم السلام) هستند.

چنین مقام بالا و والایی چه لوازمی دارد؟

از جمله لوازمش این است که این آیه آن روایاتی را که پیامبر می‌فرماید «اول ما خلق الله نوری» اثبات می‌کند. اول چیزی که خدا خلق کرد نور پاک پیامبر(ص) بود، برای اینکه وجودی که بخواهد شاهد بر انبیاء قبل از خودش از آدم تا خاتم باشد حتماً باید حضور داشته باشد، شاهد بدون حضور در صحنه عمل، نمی‌تواند شهادت دهد.

اگر باید حضور داشته باشد پس باید آن خلقت نورانی‌اش نه خلقت جسمانی، ثابت باشد.

خلقت جسمانی و مادی پیامبر تاریخش روشن است، اما تعبیر «کنت نوراً» یا «کنت نبیاً وآدم بين الماء والطين»؛ قبل از اینکه حضرت آدم خلق شود من نبي بودم، مربوط به مقام روحانی و معنوی پیامبر است نه مقام جسمی.

پس از لوازم آیه این است که بر اثبات عظمت پیامبر اکرم(ص) دلالت دارد و یکی از وجوه برتری حضرت بر انبیاء گذشته است. نه فقط کتاب او مهیمن است، بلکه خود او نیز مهیمن است.

همان‌طور که قرآن، مهیمن بر همه کتاب‌های آسمانی است و بدون هیچ شک و تردیدی احاطه و سیطره بر همه کتاب‌های آسمانی دارد، ذات مبارک پیامبر هم از چنین عظمتی برخوردار است که شاهد بر اعمال انبیاء گذشته است پس باید خلقت نوریه او قبل از همه آنها باشد.

بر اساس آیه 143 سوره بقره هم آنکه شاهد بر اعمال مردم می‌تواند باشد ائمه معصومین(ع) هستند. لذا در بعضی از روایات  فرموده‌اند: «نحن الامة الوسطی»؛ این امت وسط در «وَكَذَلِكَ جَعَلْنَاكُمْ أُمَّةً وَسَطًا»، ما هستیم. یا آنکه فرموده‌اند «نحن شهداء الله علی خلقه و حججه فی أرضه، نحن الشهداء علی الناس».

در این آیه شریفه نه اینکه مصداق بارزش ائمه معصومین(علیهم السلام) باشند، بلکه تنها مصداقش این حضرات هستند.

گاهی در برخی سخنرانی‌ها «امت وسط» را به همه مسلمانان تطبیق کرده و می‌گویند مسلمانان امت معتدل و وسط هستند. اگر چنین باشد «لِتَكُونُوا شُهَدَاءَ عَلَى النَّاسِ» یعنی چه؟ مگر می‌شود مسلمان‌ها شاهد بر خودشان بشوند؟ پس باید این امت وسط، گروه دیگری باشند غیر از ناس، که بتوانند شاهد بر اعمال مردم باشند. از همین آیه شریفه به خوبی استفاده می‌شود که در بین مردم، فقط ائمه معصومین(علیهم السلام) شاهد بر اعمال مردم هستند.

این یک بحث روایی یا ذوقی نیست که بگوئیم امام زمان(عج) ما را می‌بیند. مسلم است که می‌بیند، به دلالت این آیه شریفه همه ائمه معصومین(ع) شاهد بر اعمال ما هستند. البته اعتقاد ما این است که حیات و ممات اینها یکی است، هم‌چنین این حضرات شاهد بر اعمال همه مردم هستند نه فقط شیعه، نه فقط مسلمان‌ها، اینها چون واسطه بین خدا و خلق هستند شاهد بر همه مردم هستند، چه مسلمان، چه کافر، چه یهودی، چه مسیحی.

پس ائمه ما چنین مرتبه‌ای را دارند که «امت وسط» هستند. برای کلمه «وسط» هم معانی زیادی در لغت ذکر شده که به تفسیر مراجعه کنید، ولی اگر روایتی هم نداشتیم خود آیه شریفه دلالت بر اصل امامت دارد.

مرحوم والد ما(رضوان الله تعالی علیه) در یک جلسه‌ای از جناب آقای قرائتی و برنامه درس‌هایی از قرآن ایشان خیلی تقدیر کردند و فرمودند برنامه خیلی خوبی است و من هم گاهی اوقات شب‌های جمعه فرصتی باشد می‌نشینم و استفاده می‌کنم.

بعد فرمودند اگر کسی به شما بگوید یک آیه از قرآن برای ما بیاورید که دلالت بر اصل امامت داشته باشد و هیچ روایتی در کنارش لازم نباشد چه مي‌‌گوييد؟

ایشان مقداری فکر کرد و گفت من هر آیه‌ای در ذهنم هست حتماً باید روایتی به آن ضمیمه شود تا دلالت آیه تمام شود.

والد ما به همین آیه اشاره کردند و فرمودند این آیه «وَكَذَلِكَ جَعَلْنَاكُمْ أُمَّةً وَسَطًا لِتَكُونُوا شُهَدَاءَ عَلَى النَّاسِ وَيَكُونَ الرَّسُولُ عَلَيْكُمْ شَهِيدًا» به خوبی دلالت دارد که امت پیامبر آخر الزمان سه گروهند؛ پیامبر، مردم و یک گروه که بین پیامبر و مردم شهدای بر مردم هستند.

در روایات هم فرموده‌اند «نحن الامة الوسطی»، اگر روایات هم نباشد این «امت وسط» کیست؟ ما آن کسانی که قرآن و خدای متعال می‌فرماید شاهد بر مردم هستند را امام می‌گوییم، حجت و وصی پیامبر می‌گوئیم.

پس این حرف که بعد از پیامبر، همه می‌شوند مردم و دیگر همه یکسان هستند و فرقی بین آنها وجود ندارد و وصی‌ای از جانب خدا نداریم، با این آیه سازگاری ندارد.

خلاصه آنکه یکی از اوصاف بزرگ پیامبر اکرم(ص) و یکی از مقامات منحصر به فرد ایشان این است که هم شاهد بر اعمال انبیاء گذشته است و هم شاهد بر اوصیاء خودش و ائمه معصومین(علیهم السلام).

نتیجه می‌گیریم در قیامت علاوه بر هزاران شاهد و اینکه اعضا و جوارح ما، زمین و زمان و جن و ملک به نطق و سخن در می‌آیند و علیه ما شهادت می‌دهند، خود وجود مبارک پیامبر(صلي الله عليه و آله) و ائمه معصومین(عليهم السلام) هم شهادت می‌دهند.

پس باید مراقبت بیشتری کنیم و بدانیم هر کاری انجام که می‌دهیم این ذوات شریفه شاهد بر آن هستند.

وصلی الله علی محمد و آله الطاهرین



برچسب ها :

رسول خدا(ص) فاضل لنكرانی ائمه معصومين(ع) شاهد اعمال شاهد علي الناس امت وسط دلالت قرآن بر امامت پيامبر خدا